Αν είσαι μάνα Χριστιανή, αν είσαι πατέρας πιστός, αν είσαι γιαγιά ή παππούς πού αγαπά τον Χριστό, να ξέρεις ότι έχεις χριστιανικό καθήκον και ευθύνη για την ορθόδοξη αγωγή του παιδιού ή του εγγονού σου.
Αν περιμένετε πρώτα να μεγαλώσουν τα παιδιά και μετά να τα συνδέσετε με τον Χριστό, με την Εκκλησία, με τα ζωοπάροχα Μυστήρια, θα είναι ίσως πολύ αργά. Μπορεί να τα έχετε ήδη χάσει!
ΒΡΕΦΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Πόση αγάπη δείχνουν οι γονείς για κάθε παιδί τους σε όποια ηλικία του! Ειδικότερα μάλιστα όταν αυτό βρίσκεται στην βρεφική ηλικία. Πόσες φροντίδες! Πόσες μέριμνες για το κάθε παιδί! Για την τροφή του, για τα ρούχα του, για την ψυχαγωγία και το παιχνίδι του, για το μέλλον του.
Συχνά όμως παρατηρείται μία βασικότατη παράλειψη. Ενώ φροντίζουν και με υπερβολικό τρόπο για όλα τ' άλλα, αδιαφορούν ή υποβαθμίζουν την έγνοια του να δώσουν στο παιδί τους από αυτήν την βρεφική ηλικία μία ορθόδοξη αγωγή. Νομίζουν ίσως, εσφαλμένα, ότι κάτι τέτοιο θα πρέπει να του δοθεί αργότερα ή, το ακόμη χειρότερο, αδιαφορούν τελείως για κάτι τέτοιο. Και βλέπει κανείς παιδιά να κολυμπούν κυριολεκτικά μέσα στα παιχνίδια, να υπάρχει μέριμνα να τούς μιλούν είτε οι γονείς είτε κάποιοι άλλοι σε μία ξένη γλώσσα, για να συνηθίζουν. Να παρακολουθούν παιδικές εκπομπές και κινούμενα σχέδια στην τηλεόραση και ταυτόχρονα να αποστερούνται μίας ορθόδοξης εκκλησιαστικής αγωγής. Κι έτσι να στερείται το παιδί της Χάριτος και τής ευλογίας του Θεού, ενώ ταυτόχρονα αρχίζουν να μεγαλώνουν μαζί του και τα ανθρώπινα πάθη.
Γονείς πού ηθελημένα επιλέγουν ή αδιαφορούν να προσφέρουν μία τέτοια αγωγή, όχι μόνο θα δώσουν λόγο στον Θεό, αλλά και πικρά θα μετανιώσουν. Ίσως για την εξέλιξη του ίδιου του παιδιού τους. Αλήθεια, με ποίο δικαίωμα και με ποία καρδιά στερούμε από το μικρό παιδί την αγάπη και την ευλογία του Θεού;
Να ξέραμε πραγματικά πόσο το ζημιώνουμε και από τι το στερούμε, όταν δεν το πηγαίνουμε στον ιερό Ναό, στη θεία Λειτουργία και δεν το οδηγούμε στην θεία Κοινωνία!
Αν είσαι μάνα Χριστιανή αν είσαι πατέρας πιστός αν είσαι γιαγιά ή παππούς πού αγαπά τον Χριστό, να ξέρεις ότι έχεις χριστιανικό καθήκον και ευθύνη για την ορθόδοξη αγωγή του παιδιού ή του εγγονού σου.
Πρωτίστως θα πρέπει να το εξοικείωσης με τον χώρο του ιερού Ναού.
Να μάθει το παιδί και να αισθανθεί την εκκλησία σαν σπίτι του.
Να του μιλήσεις με αγάπη, με τρυφερότητα για τον Θεό πού έρχεται μέσα μας με την θεία Κοινωνία, τον Θεό πού μας αγιάζει και μας φωτίζει και από αγάπη πολλή θέλει να Τον κοινωνούμε.
Να το προετοιμάσεις έτσι, ώστε χωρίς αντιδράσεις να προσέλθει στο Μυστήριο τής θείας Κοινωνίας. Και να το συνηθίσεις ώστε τακτικά και από πολύ μικρή ηλικία να γεύεται το μεγαλύτερο δώρο του Θεού στον άνθρωπο το πανάγιο Σώμα και το τίμιο Αίμα του Υιού του.
Να μάθει το παιδί από αυτή τη μικρή ηλικία να κάνει τον σταυρό του πριν και μετά το φαγητό.
Να δει πρώτα και συνεχώς εσένα να το πράττεις για να εντυπωθεί και χαραχθεί στην βρεφική του αντίληψη.
Να συνηθίσει τον ήχο τής εκκλησιαστικής υμνωδίας, να οσφρανθεί το θυμίαμα μπροστά στις άγιες εικόνες. Να μάθει να ξεχωρίζει και να προσκυνά τον Χριστό, την Παναγία, τον άγιο του, τον τίμιο Σταυρό.
Να εξοικειωθεί με τον ιερέα, πού ποτέ δεν πρέπει να τον ταυτίζουμε με αυτόν πού θα το τιμωρήσει ή θα το μαλώσει, όταν δεν κάθεται φρόνιμα ή δεν τρώει το φαγητό του.
Θα πρέπει να του μάθουμε ότι ο ιερέας το αγαπά, ότι το ευλογεί, και γι' αυτό θα πρέπει να του ασπάζεται το χέρι. Το χέρι πού αγγίζει τον Ιησού Χριστό.
Άλλαξαν οι εποχές. Κάποτε τα περισσότερα παιδιά έτσι μεγάλωναν. Τα νανούριζαν οι μανάδες και οι γιαγιάδες τους με ύμνους και τροπάρια τής Εκκλησίας. Έπαιζαν στα προαύλια των Ναών. Άκουγαν και χτυπούσαν τα ίδια την καμπάνα, κι έτρεχαν να φιλήσουν το χέρι του ιερέα.
Τώρα τερατόμορφα παιχνίδια αντικαθιστούν την ιλαρότητα των αγίων. Κινούμενα σχέδια εξάπτουν την φαντασία και σταλάζουν την πονηριά, την εκδίκηση και την βία στις παιδικές ψυχές. Όμως όσοι έχουν σχέση με μικρά παιδιά, ας αναλογισθούν τις ευθύνες και το χρέος τους. Ευθύνη και χρέος να διαφυλαχθεί το παιδί ως κόρη οφθαλμού, γιατί είναι δώρο Θεού και αυριανός πολίτης της Βασιλείας του.
Αξίζει ν' ακούσουμε στους αλλοπρόσαλλους και αποστατημένους καιρούς μας την παιδαγωγική νουθεσία του Aγίου Κοσμά του Αιτωλού για το πώς ασκείται αυτή ή ορθόδοξη αγωγή. Αξίζει να σκεφθούμε πόσο κοντά ή μακριά είμαστε από το πνεύμα των άγιων μας. Λέει ο άγιος: «Να κάμεις μίαν εικόνα του Χριστού, της Παναγίας, του Προδρόμου, να έχεις και τον άγιων του παιδιού σου και όταν το παιδί σου σηκώνεται από τον ύπνον να σου γυρεύει ψωμί, μην του δίνης, μόνο να πάρεις το ψωμί να το βάλεις εμπρός εις την εικόνα του Χριστού και να του ειπείς: "Εγώ, παιδί μου, δεν έχω ψωμί. Ο Χριστός έχει. Σήκω να κάμεις τον σταυρόν σου, να παρακαλέσομε τον άγιον σου να παρακάλεση τον Χριστό να σου το δώσει". Και έτσι το παιδίον παρακινείται δια την αγάπην του ψωμιού και ευθύς όπου ξυπνά, τον άγιων του βλέπει. Βλέποντας τότε ο διάβολος το παιδίον πώς έχει την ελπίδα του εις τον Χριστόν και εις τον άγιον του, κατακαίεται και φεύγει».
Έτσι συμβουλεύουν οι άγιοι. "Έτσι ορίζουν να παιδαγωγούμε τα παιδιά μας, για να τα συνηθίσουμε να ζουν με τούς αγίους, να ευχαριστούν τον Χριστό και να αποδιώχνουν τον διάβολο. Ας τούς ακούσουμε, για να μη στερήσουμε τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας από την ορθόδοξη αγωγή την σωτήρια.
"ΑΦΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΡΧΕΣΘΑΙ ΠΡΟΣ ΜΕ..."
Είναι σε όλους γνωστό το περιστατικό κατά το οποίο κάποιες ευσεβείς μητέρες ή κάποιοι ευσεβείς γονείς έφεραν τα μικρά παιδιά τους κοντά στον Χριστό, για να τα ευλόγηση - «ίνα αυτών άψηται». Το περιστατικό το διασώζουν και οι τρεις συνοπτικοί Εύαγγελισταί (Ματθ. ιθ' 13-15,Μάρκ.ι' 13-16,Λουκ. ιη' 15-17).
Ο ευαγγελιστής Λουκάς τα ονομάζει βρέφη, πού μπορεί να σημαίνει ότι κάποια από τα παιδιά αυτά ήσαν πάρα πολύ μικρά και τα κρατούσαν οι μητέρες τους στην αγκαλιά, αν και το πιθανότερο είναι ότι μπορούσαν να περπατήσουν, διότι ο Κύριος, όπως αναφέρει ή συνέχεια της διηγήσεως, τα κάλεσε να έλθουν κοντά του, τα αγκάλιασε με αγάπη και στοργή και τα ευλόγησε, «τιθείς τάς χείρας έπ' αυτά».
Οι μαθηταί Του Κυρίου επέπληξαν τούς γονείς των παιδιών, είτε γιατί νόμιζαν ότι θα του προσέθεταν κόπο ή ότι θα αφαιρούσαν από τον πολύτιμο χρόνο του, είτε γιατί συμμερίζονταν τις αντιλήψεις της εποχής ότι δεν αρμόζει να απασχολούν τον Κύριο για μικρά παιδιά, είτε γιατί φοβόντουσαν ότι, εάν γινόταν τέτοια αρχή, θα συνέρρεαν και των υπολοίπων γονέων τα παιδιά και ή πράξη της ευλογίας δεν θα είχε τελειωμό• είτε γιατί εκτιμούσαν ότι τα μικρά παιδιά είναι θορυβώδη και θα ενοχλούσαν με την παρουσία τους την ακρόαση του θείου λόγου.
Ή επίπληξη των μαθητών προς τούς γονείς των μικρών παιδιών δεν φαίνεται να έγινε από κακή πρόθεση. Έγινε είτε από απειρία είτε από κακή αντίληψη των πραγμάτων είτε από έλλειψη βαθυτέρας κατανοήσεως του γνησίου πνεύματος του Ευαγγελίου, το όποιο διδάσκει ότι ο Κύριος δέχεται κοντά του όλους ανεξαιρέτως τούς ανθρώπους, πολύ περισσότερο τα βρέφη και τα νήπια. Αλλά ακόμη κι αν δεν έγινε από κακή πρόθεση, ήταν οπωσδήποτε άστοχη ενέργεια.
Ο Κύριος τούς παρατήρησε, εκδηλώνοντας την έντονη απαρέσκεια του. Αφήστε, τούς είπε, τα παιδάκια να έλθουν κοντά μου και μη τά εμποδίζετε. «'Άφετε τά παιδία έρχεσθαι πρός με και μή κωλύετε αυτά» (Λουκ. ιη' 16). Μην αποθαρρύνετε τις ευσεβείς μητέρες πού τα έφεραν με εμπιστοσύνη κοντά μου. Τα παιδιά αξίζουν πιο πολύ απ’ ότι νομίζετε. Δεν θέλω να τα υποτιμάτε ούτε να τα περιφρονείτε ούτε να λέτε ότι δεν καταλαβαίνουν, ούτε να τα εμποδίζετε να έρχονται από μικρά κοντά μου. Δικαιώματα δεν έχουν μόνον οι μεγάλοι. Έχουν και τα μικρά παιδιά, πού είναι ή ελπίδα και το μέλλον της ανθρωπότητος.
Δυστυχώς ή άστοχη ενέργεια των μαθητών τού Χρίστου επαναλαμβάνεται και στην εποχή μας με διαφορετικούς ίσως τρόπους. Όλοι ομιλούν με βαρύγδουπα λόγια και αφιερώνουν παγκόσμια ήμερα για το παιδί, άλλα στην πράξη κανείς δεν εκδηλώνει προς τα παιδιά την απέραντη αγάπη και στοργή πού εξεδήλωσε ο θείος Διδάσκαλος. Έχουν βεβαίως οι άνθρωποι σήμερα μία ευαισθησία προς τα παιδιά, πού κι αυτή είναι επηρεασμός από την χριστιανική διδασκαλία, αλλά περιορίζουν το ενδιαφέρον τους κυρίως στις υλικές ανάγκες των παιδιών, στην υγιεινή διατροφή τους, στο καλό ντύσιμο τους, στις σπουδές, στη νοσοκομειακή περίθαλψή τους. Για τις πνευματικές ανάγκες τους δεν δείχνουν κανένα σχεδόν ενδιαφέρον. Άλλα έτσι πού ενεργούν, είτε από άγνοια του θελήματος του Θεού, είτε κι από κακή πρόθεση ορισμένοι, εμποδίζουν τα παιδιά να συνδεθούν με τον Χριστό και την Εκκλησία.
Το παράδοξο είναι ότι σ' αυτούς πού εμποδίζουν τα παιδιά να έλθουν κοντά στον Χριστό, συμπεριλαμβάνονται κάποτε ακόμη και γονείς των παιδιών, όσο κι αν αυτό μας φαίνεται παράξενο. Λόγου χάριν, όταν οι γονείς δεν εκκλησιάζονται την Κυριακή, δεν εκκλησιάζονται ούτε και τα παιδιά τους. Όταν οι γονείς ντύνονται κοσμικά, ντύνουν κοσμικά και τα παιδιά τους.
Πόσο ωραιότερο θα ήταν οι γονείς, δίνοντας οι ίδιοι πρώτοι το καλό παράδειγμα, να μαθαίνουν στα μικρά παιδιά τους προσευχές, να τα μαθαίνουν να εκκλησιάζονται, να κοινωνούν, να εξομολογούνται, να παρακολουθούν το Κατηχητικό σχολείο, να μελετούν χριστιανικά βιβλία, να λένε πάντοτε την αλήθεια, να κάνουν πάντοτε το καλό! Τα μικρά παιδιά είναι σαν ένα λευκό βιβλίο. 'Ότι βλέπουν, ότι ακούνε, αυτό αντιγράφουν.
Άλλα δεν είναι μόνον οι γονείς επιτιμητές των μικρών παιδιών. Μπορεί να είναι και εκκλησιαστικοί παράγοντες και εκπαιδευτικοί και πολιτικοί και υψηλά ιστάμενα πρόσωπα και εκφωνητές εκπομπών στο ραδιόφωνο και τηλεπαρουσιαστές στην τηλεόραση και συντάκτες εγκυκλίων σε Υπουργεία και συντάκτες νόμων του Κράτους.
Δηλαδή γίνονται επιτιμητές των μικρών παιδιών ακόμη και πρόσωπα και φορείς πού θα έπρεπε να στηρίζουν τούς νέους μας. Αντί να πάρουμε όλοι μας κάτι από την πνευματική ομορφιά πού έχουν τα μικρά παιδιά, αντί να μιμηθούμε τις αρετές πού έχουν από την φύση τους τα μικρά παιδιά, την αθωότητα, την αφελότητα της καρδιάς, την ανεξικακία, την αμνησικακία, την ταπείνωση, την υπακοή, την εμπιστοσύνη προς τούς γονείς τους, θέλουμε να τα κάνουμε όπως είμαστε εμείς κι ακόμη χειρότερα.
Για όλους αυτούς πού εμποδίζουν τα παιδιά να έλθουν κοντά στον Χριστό ισχύει ή παρατήρηση του Κυρίου μας: «Άφετε τα παιδία έρχεσθαι πρός με».
Αφήστε τα παιδιά να έλθουν κοντά μου, να βαπτισθούν στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Άγιου Πνεύματος, να κοινωνούν Σώμα και Αίμα Χριστού, να παίρνουν την Χάρι και την ευλογία μου! Αφήστε τα παιδιά να έλθουν κοντά μου να νιώσουν το χάδι της προστασίας μου, την απέραντη αγάπη και στοργή μου!
Αφήστε τα παιδιά να έλθουν κοντά μου να τα προστατεύσω από τον λίβα της αμαρτίας. Τα προορίζω για τις υψηλές κορυφές της αρετής- για την ουράνια Βασιλεία μου!
Αν περιμένετε πρώτα να μεγαλώσουν τα παιδιά και μετά να τα συνδέσετε με τον Χριστό, με την Εκκλησία, με τα ζωοπάροχα Μυστήρια, θα είναι ίσως πολύ αργά. Μπορεί να τα έχετε ήδη χάσει!
Μη αμελείτε να τα οδηγείτε από μικρά κοντά μου. Συνδέστε τα με την Εκκλησία μου και την αλήθεια του Ευαγγελίου μου.
(Από τον "ΣΩΤΗΡΑ")
